Ốm nghén là hiện trạng khá thường gặp và gây nhiều khó chịu cho phụ nữ khi mang thai. Tuy tình trạng này thường không liên quan đến em bé song có thể khiến mẹ sụt cân nặng, kém ăn uống, không đủ năng lượng hoạt động. Vậy khi bị nghén mẹ bầu phải làm sao?
Trong phần lớn các trường hợp, dù gây ra các triệu chứng vô cùng khó chịu nhưng ốm nghén không có nguy cơ về sức khoẻ cho thai nhi và ốm nghén là một phần của thai kỳ khỏe mạnh.
Ốm nghén thường bắt đầu khoảng tuần thai thứ 8 hoặc thứ 9 và giảm dần sau 12-14 tuần. tuy vậy, trong 10% thai phụ, triệu chứng có thể tiếp tục sau 20 tuần và thậm chí kéo dài cho đến khi sinh.
1. Ốm nghén là gì?
Đây là cảm xúc khó chịu, đầy hơi, buồn nôn xảy ra nhiều lần ở phụ nữ mang thai, thường xảy ra ở tuần thai thứ 9 và kết thúc ở tuần thai thứ 14. Phụ nữ nghén thường bị buồn nôn và ói mửa khi ngửi thấy mùi thức ăn, mùi nồng hoặc thậm chí vẫn chưa có tác nhân kích thích nào. Một số phụ nữ mang thai bị nghén nặng có thể kéo dài lâu hơn, thậm chí suốt thai kỳ.
Vẫn chưa có nguyên nhân chuẩn xác gây ra trạng thái nghén khi mang thai cũng giống như dự báo được mức độ nghiêm trọng. Nguyên nhân thường gặp là nồng độ hormone trong cơ thể phụ nữ trong thời gian mang thai này tăng cao, giảm lượng đường trong máu do truyền cho thai nhi.
Thường thì, ở nhóm phụ nữ sau thường dễ bị nghén khi mang bầu và nghén kéo dài hơn:
– Người thường bị nôn, buồn nôn khi đi tàu xe.
– Người sức khỏe yếu.
– Người dị ứng với mùi, quan trọng là mùi thức ăn cay nồng.
– Người bị đau nửa đầu.
Ở một vài phụ nữ, tình trạng nghén có thể nặng hơn do một số yếu tố như: sinh đôi hoặc sinh ba, mang thai lần đầu, mang thai nữ, thể trạng yếu, béo phì, người dễ căng thẳng xúc động, gia đình có tiền sử nghén nặng, người từng bị nghén nặng,…
Nói chung ốm nghén rất phổ biến ở phụ nữ mang thai, thường không gây hại cho mẹ và thai nhi nhưng liên quan nhiều đến sinh hoạt và ăn uống của mẹ bầu.
2. Ốm nghén khi nào là nặng?
Một vài phụ nữ chỉ cảm nhận thấy buồn nôn, khó chịu thoáng qua một vài lần trong ngày, không gây quá mệt mỏi khó chịu. Thế nhưng một vài trường hợp nghén nặng lại gây nhiều phiền toái và đôi khi cần can thiệp y tế.
Ở một người phụ nữ, giữa những lần mang thai thì hiện trạng nghén có thể không giống nhau.
Hội chứng nôn nghén là hiện trạng nghén nặng nhất, xuất hiện ở khoảng 3% phụ nữ mang thai, khiến bệnh nhân mất nước và giảm cân nghiêm trọng do khó ăn uống và nôn ói nhiều. Đôi khi tình trạng phụ nữ mang thai bị buồn nôn và nôn kéo dài nghiêm trọng do các bệnh lý khác tác động như: nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh tuyến giáp, gan,…
Trường hợp bà bầu bị nghén quá nặng cần can thiệp điều trị để ngăn chặn tình trạng nôn mửa, mất nước, mất cân bằng điện giải cơ thể. Thỉnh thoảng bệnh nhân cần được nhập viện để theo dõi. Vì lẽ đó không nên coi thường nếu như gặp phải các triệu chứng nghén nặng, tác động đến sức khỏe và khó điều trị.
3. Làm gì khi bị ốm nghén?
Những cơn buồn nôn, nôn và mệt mỏi ảnh hướng rất lớn đến sức khỏe và đời sống của mẹ bầu. Vậy làm gì để giúp phụ nữ mang thai đơn giản vượt qua giai đoạn khó khăn này?
Mẹ bầu bị ốm nghén nhẹ
Việc thay đổi lối sống, sửa đổi và nâng cấp chế độ ăn uống phù hợp cũng giúp phụ nữ mang thai giảm các triệu chứng nghén khó chịu như:
– Uống nhiều nước, chia thành nhiều lần uống.
– Chia nhỏ các bữa ăn với các thực phẩm chế biến không gây kích thích nhiều, tránh thực phẩm chiên rán, nhiều mỡ, thực phẩm chế biến sẵn.
– Tránh tiếp xúc với mùi khó chịu từ thực phẩm hay không gian sống và thực hiện công việc.
– Dùng gừng và các thực phẩm từ gừng như: trà gừng, kẹo gừng.
– Ăn các món ăn nhạt, chế độ ăn đủ chất với các thực phẩm dễ tiêu hóa, ít chất béo.
– Nên ăn nhẹ bằng bánh mì hoặc bánh quy buổi sáng.
Bên cạnh đó, nôn ói kéo dài khiến acid dạ dày trào ngược gây ăn mòn men răng, chua miệng. do đó phụ nữ mang thai có thể súc miệng bằng nước hòa tan baking soda để trung hòa acid, bảo vệ men răng.
Khi mẹ bầu bị ốm nghén nặng
Phụ nữ ốm nghén nặng không thể cải thiện bằng việc thay đổi chế độ ăn uống và lối sống thì có thể can thiệp điều trị bằng thuốc. thế nhưng tuyệt vời đối không tự ý dùng thuốc điều trị, giảm triệu chứng nếu như vẫn chưa có chỉ định của bác sĩ.
Các loại thuốc thường dùng điều trị nghén nặng ở phụ nữ mang thai gồm:
Vitamin B6 kết hợp Doxylamine
Vitamin B6 có nhiều trong các kiểu thực phẩm như: chuối, thịt bò, gan, khoai tây, cá hồi,… Với phụ nữ mang thai bị ốm nghén, buồn nôn, nôn có thể bổ sung Vitamin B6 tổng hợp để giảm triệu chứng khó chịu. Doxylamine là hoạt chất thường gặp trong các kiểu thuốc ngủ không kê đơn.
Phụ nữ nghén nặng thường được chỉ định dùng Vitamin B6 để cải thiện triệu chứng trước, nếu không hiệu quả có thể dùng phối hợp với Doxylamine. Hai loại thuốc này đều an toàn với thai nhi và mẹ bầu.
Thuốc chống nôn
Thuốc chống nôn là lựa chọn sau cùng khi dùng các biện pháp ngăn ngừa ốm nghén và các cơn nôn mửa không mang lại hiệu quả. các loại thuốc chống nôn dùng cho phụ nữ mang thai cần chứa các hoạt chất an toàn cho mẹ và thai nhi.
Do đó không tự ý sử dụng thuốc chống nôn thông thường cho phụ nữ mang thai mà vẫn chưa có chỉ dẫn của bác sĩ.
Bên cạnh thuốc điều trị ngăn ngừa nôn mửa, phụ nữ mang thai bị nghén nặng vượt mức kiểm soát cần được nhập viện để theo dõi điều trị cho tới khi làm chủ được triệu chứng.
Nếu như nôn mửa quá là nhiều khiến cơ thể mất nước, thai phụ cần được truyền dịch đường tĩnh mạch. Nếu nôn ói không thể ăn, bác sĩ có thể phải sử dụng ống truyền thức ăn.
Việc này bảo đảm cả mẹ và trẻ đều được nhận đủ chất dinh dưỡng trong thời gian thai kỳ.
Dù ốm nghén vất vả, cha mẹ cũng cần nhớ những thời điểm cần thiết cần xét nghiệm thai kỳ, siêu âm thai kiểm tra sự phát triển và sàng lọc dị tật thai nhi. Sự khỏe mạnh của bé chính là động lực lớn lao giúp mẹ bầu vượt qua giai đoạn ốm nghén đầy vất vả.
Xem thêm: 10 lưu ý khi cho con bú bình
Hảo Hảo – Tổng hợp, chỉnh sửa
(Nguồn tham khảo: chomevabe, megates, hellobacsi)
