Một khi sinh, cơ thể của phụ nữ rất yếu. Vì vậy chăm sóc sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng sau sinh sao cho mẹ vừa đẹp, con vừa khỏe là cả một quá trình của cả mẹ và gia đình.
Để mẹ phục hồi nhanh sức khỏe sau sinh, cha mẹ cần chú ý những nguyên tắc sinh hoạt và dinh dưỡng sau.
1. Chế độ dinh dưỡng sau sinh- Nghỉ ngơi tại giường
Sau khi sinh, người mẹ cần nghỉ ngơi tại giường trong 1 ngày đầu, những ngày sau có thể dậy và đi lại nhẹ nhàng và sau 1 tuần có thể thực hiện công việc nhẹ nhàng.
Giữ vệ sinh cá nhân: vệ sinh vùng kín bằng nước sôi để nguội (ấm), lau người thay quần áo mỗi ngày, sau 1 tuần tắm bằng nước ấm cho sạch sẽ, thoải mái. Ẳn đủ chất dinh dưỡng, không ăn kiêng khem, uống nhiều nước hoa quả để chống táo bón.
2. Chế độ dinh dưỡng sau sinh- Về dinh dưỡng
Theo bảng nhu cầu khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng quốc gia về năng lượng thường nhật cho phụ nữ sau sinh, năng lượng khẩu phần cần đạt là 2.550Kcal/ngày, trong số đó ưu tiên các thức ăn chứa nhiều canxi và protein (đạm).
Theo dân gian, có một vài thức ăn lợi sữa, đó là những thức ăn giàu dinh dưỡng, phù hợp cho phụ nữ sau sinh phục hồi sức khỏe và cung cấp chất dinh dưỡng để tạo sữa cho con như: cháo móng giò (móng giò hầm với gạo nếp đậu đen hay đậu xanh), ăn cơm nếp với thịt gà, canh đu đủ xanh nấu với thịt gà,… Bản chất những món ăn này là mang lại thêm năng lượng từ gạo và thêm đạm động vật cam kết bổ sung dinh dưỡng đủ cho mẹ tiết sữa.
Bên cạnh các món từ gạo cung cấp năng lượng, bà mẹ sau sinh cần được mang đến các món ăn có chứa đạm, chất béo và canxi để giúp cho việc tạo sữa và duy trì sức khỏe, đồng thời giúp cho sự phát triển hệ xương, trí não và thị giác của trẻ.
Theo nhu cầu, lượng đạm quan trọng cho mẹ sau sinh là 70-80g/ngày, đạm động vật/đạm tổng số ≥ 35%. Các nguồn chất đạm thực vật như: đậu tương, đậu xanh, các loại đậu khác và vừng, lạc; đạm động vật như thịt bò, trứng, sữa,…
Chất béo cần cung cấp 25-30% năng lượng khẩu phần, nên dùng các chất béo không no có nhiều nối đôi có nhiều trong rau xanh, một vài dầu thực vật.
3. Chế độ dinh dưỡng sau sinh – Vitamin và chất khoáng
Cũng giống như đạm và chất béo, vitamin và khoáng chất là những vi chất dinh dưỡng không thể thiếu cho bà mẹ sau sinh. Vì không những tăng sức đề kháng cho mẹ mà gián tiếp mang lại dinh dưỡng cho con, bởi giai đoạn này trẻ đang được sử dụng sữa mẹ hoàn toàn.
Mẹ cần được bổ sung đầy đủ các vi chất cần thiết như canxi, vitamin D, sắt, kẽm… Canxi có nhiều trong tôm, cua, cá và sữa. Sắt có nhiều trong thịt, cá, trứng, các kiểu nhuyễn thể, trong ngũ cốc, đậu đỗ các loại và vừng lạc.
Nguồn cung cấp kẽm tốt quan trọng là thịt, cá, hải sản. tuy nhiên với mẹ sau sinh còn kiêng đồ tanh như cá, hải sản thì cần phải cân nhắc khi ăn những loại thức ăn này hoặc sử dụng các thực phẩm thay thế phù hợp như sữa, thịt, các loại đậu.
Sữa, gan, trứng… là nguồn vitamin A động vật, dễ dàng được hấp thu và dự trữ trong cơ thể. những loại rau xanh, quan trọng là rau ngót, rau dền, rau muống và những loại củ quả có màu vàng, màu đỏ như cà rốt, đu đủ, xoài, bí đỏ, là những thức ăn có nhiều caroten còn gọi là tiền vitamin A, vào cơ thể sẽ chuyển thành vitamin A.
4. Công thức dinh dưỡng
Với bà mẹ sau sinh và nuôi con bằng sữa mẹ, cần cung cấp bữa ăn thường nhật theo công thức: ngũ cốc 450-500g, trứng 40-50g, đậu và chế phẩm từ đậu 50-100g, cá và thịt từ 80-100g, rau từ 300-400g, hoa quả từ 100-200g, dầu mỡ 20g.
Một ngày, nên ăn 3 bữa chính và 2 bữa phụ, hạn chế ăn đồ nướng và rán. Người mẹ cần uống nhiều nước từ 2,0-2,5 lít/ngày (8-10 cốc) để lượng sữa tiết ra nhiều hơn (trên 85g nước trong 100ml sữa mẹ) nên sử dụng sữa, nước trái cây, nước rau luộc, nước đun sôi để nguội.
Lời kết
Chăm sóc phụ nữ sau sinh cần phải cận thẩn và đòi hỏi sự chu đáo, tỉ mỉ. Bên cạnh chế độ dinh dưỡng sau sinh đầy đủ, gia đình cũng cần tạo không khí thoải mái để tinh thần mẹ luôn vui tươi, ổn định, từ đó giúp cho con phát triển khỏe mạnh và hạnh phúc.
Xem thêm: 10 lưu ý khi cho con bú bình
Hảo Hảo – Tổng hợp, chỉnh sửa
(Nguồn tham khảo: hellobacsi, bibabo, marrybaby)
