Thực hiện mẹ là niềm hạnh phúc khôn tả của người phụ nữ. mặc dù vậy, quá trình thai nghén và sinh nở cũng khiến cho cơ thể của nữ giới phải qua nhiều biến động, sức khỏe giảm sút. Vì thế, sau sinh còn nếu không có các điều kiện tốt nhất để cơ thể hồi phục, nữ giới rất đơn giản bị bệnh hậu sản sau sinh. Vậy bệnh hậu sản là gì, nguy hiểm như thế nào, hãy cùng chúng tôi quan tâm qua những share dưới đây.
Xem thêm: Kinh nghiệm sinh thường sau sinh mổ bạn cần biết
Hậu sản và bệnh hậu sản sau sinh là gì?
Đáng chú ý trong giai đoạn sinh con sẽ rất đơn giản mắc một số bệnh lý hậu sản sau sinh. Bất kỳ người nữ giới nào sau khi làm thiên chức sinh con chấm dứt, cũng sẽ bước vào giai đoạn hậu sản. Nếu như phụ nữ không được quan tâm
Theo quan niệm y học hiện đại, hậu sản là giai đoạn 6 tuần kể từ ngày sinh. Nguyên do chuẩn bị khoảng thời gian như Vậy là vì khi mang thai, các đơn vị sinh dục của phụ nữ tăng trưởng để thích nghi với việc có em bé xíu. Một khi sinh con được 6 tuần ngoại trừ vú vẫn tăng trưởng để nuôi con, các đơn vị sinh dục dần quay về bình thường như trước sinh
Bệnh hậu sản sau sinh: đó là nhóm bệnh lý gồm có cả thể chất & tâm lý mà sản phụ sẽ mắc phải trong khoảng thời gian ở cữ, (chủ yếu đuối là 42 ngày tính từ ngày sinh xong).
Tổng hợp 8 căn bệnh hậu sản sau sinh thường gặp nhất ở phụ nữ
Băng huyết sau sinh
Băng huyết sau sinh (có hiểm họa cao nhất trong vòng 24 giờ sau sinh) là tai biến sản khoa thường gặp, là lý do chính gây tử vong ở sản phụ.
Có không ít nguyên do dẫn đến tình trạng băng huyết sau sinh như:
- Cơ tử cung yếu do đẻ nhiều lần.
- Sản phụ có tiền sử sảy, nạo hay hút thai nhiều lần.
- Sản phụ đẻ nhanh, đặc biệt là ở tư thế đứng.
- Tử cung có sẹo mổ, u xơ tử cung, tử cung bị căng giãn quá mức do đa thai, đa ối, thai to, tử cung bị dị dạng.
- Sót nhau trong buồng tử cung.
- Chuyển dạ kéo dài, nhiễm khuẩn ối.
- Do dây nhau ngắn cuốn cổ nhiều vòng, hoặc do hộ sinh lấy nhau chưa đúng cách.
- Đỡ đẻ chưa đúng cách, cổ tử cung chưa mở hết sản phụ đã rặn.
- Sau đẻ non, đẻ thai lưu.
- Băng huyết còn có thể xảy ra khi cơ thể của sản phụ bị suy nhược, hay thiếu máu, cao huyết áp, nhiễm độc thai nghén.
Triệu chứng chung của băng huyết sau sinh là chảy máu nhiều sau khi đẻ thai và sổ nhau. Khi sản phụ mất máu quá nhiều có thể bị choáng váng, mạch nhanh, huyết áp hạ, tay chân lạnh, vã mồ hôi,…
Tùy vào từng lý do dẫn đến tình trạng băng huyết mà có thêm những triệu chứng đặc trưng khác. Tóm lại, băng huyết là căn bệnh hậu sản sau sinh rất nguy hiểm. Sản phụ cần thông báo ngay cho các bác sĩ khi gặp các triệu chứng trên. những bác sĩ cần chuẩn bị những biện pháp can thiệp kịp thời cho từng hoàn cảnh.
Nhiễm trùng tử cung
Nhiễm trùng tử cung là một trong các bệnh hậu sản sau sinh nguy hiểm. Thông thường, nhau thai sẽ bong ra khỏi tử cung sau khi em bé ra ngoài và bị vứt bỏ ra khỏi âm đạo trong vòng 20 phút sau khi sinh. Nếu những mảnh của nhau thai còn sót lại trong tử cung có thể dẫn đến nhiễm trùng.
Nhiễm trùng túi ối khi chuyển dạ cũng có rủi ro dẫn đến nhiễm trùng tử cung sau sinh. Không những thế, những tình trạng như sốt cao, tim đập nhanh, chỉ số bạch cầu cao bất thường, tử cung sưng, mềm và tiết dịch có mùi hôi… thường là dấu hiệu của nhiễm trùng tử cung.
Nhiễm trùng tử cung thường có thể được điều trị bằng một đợt kháng sinh thông qua hình thức tiêm tĩnh mạch để ngăn sốc nhiễm trùng nhiễm độc.
Xem thêm: Ăn gì để dễ sinh thường? Các bài tập cho mẹ bầu
Bế sản dịch sau sinh
Bế sản dịch là tình trạng sản dịch bị ứ đọng trong tử cung, chưa thoát ra được. Nếu can thiệp muộn thì bệnh hậu sản sau sinh này hoàn toàn có thể dẫn đến rối loạn đông máu, chảy máu khó cầm, khiến nguy hiểm đến tính mạng.
Để ý dự phòng tình trạng bế sản dịch sau sinh:
- Đàn bà sau sinh bắt buộc phải được kiểm tra cổ tử cung nhằm phát hiện thấy xem có dấu hiệu bất thường nào hay không;
- Bác sĩ thực hiện nong cổ tử cung để đẩy sản dịch bên trong ra phía bên ngoài. nơi đây phương pháp an ninh, giản đơn nhưng cần phải làm tại các bệnh viện sự uy tín, có ĐK dọn dẹp sạch sẽ để tránh nhiễm trùng cũng như di chứng về sau;
- Khi nằm ngủ, sản phụ chớ nên nằm vắt chéo chân vì điều đó dễ làm cho sản dịch bị ứ đọng lại vào buồng tử cung, không còn chảy hết ra ngoài;
- Sản phụ nên nghỉ ngơi thích hợp, vận động nhẹ dịu để giúp tử cung co hồi khá hơn, tống hết sản dịch ra phía bên ngoài. Cùng với sản phụ sinh mổ, nên kiêng cữ phù hợp, nghỉ ngơi trong ngày trước tiên rồi đứng dậy tập đi lại, chuyển động nhẹ nhàng sẽ giúp đỡ dạ con co lại tiện rộng bình thường, đẩy hết sản dịch ra bên ngoài.
Tắc tia sữa
Tắc tia sữa là hiện tượng sữa không thoát ra ngoài được hoặc thoát ra với lượng rất nhỏ khi trẻ bú (do lực bú không đủ, sự chèn ép bên ngoài,…).
Còn nếu không xử trí kịp thời, bệnh hậu sản sau sinh này thực sự có thể dẫn tới áp xe vú hoặc thành lập và hoạt động xơ tuyến vú, gây nhiễm trùng. Tắc tia sữa có thể xảy ra bất kể bao giờ trong suốt thời gian cho con bú, đặc biệt là trong các ngày đầu sau sinh.
Triệu chứng tắc tia sữa gồm: Bầu vú căng tức, đau nhức; sờ vào ngực thấy có 1 hoặc nhiều cục cứng; sữa không tiết hoặc tiết ra rất ít; sản phụ thực sự có thể bị sốt,…
Lưu ý khi điều trị tắc tia sữa:
- Duy trì việc cho con bú để giảm tắc tia sữa hoặc dùng máy hút sữa nhằm làm thông tia sữa. Nên cho bé bú bên ngực bị đau trước vì thời điểm này con sẽ bú với lực mạnh nhất, giúp khai mở các tia sức bị tắc;
- Nhẹ nhàng massage bầu vú trong khi cho trẻ bú hoặc khi hút sữa bằng máy;
- Sản phụ nên nghỉ ngơi nhiều hơn, uống nhiều nước và ăn những loại thực phẩm tăng cường sức đề kháng để tiết sữa nhiều hơn;
- Chườm ấm quanh bầu ngực để thông tắc, giúp sữa chảy ra đều hơn;
- Cho bé bú với tư thế nằm xuống để giúp sữa được hút hết ra ngoài.
Áp xe vú
Một trong các bệnh hậu sản sau sinh là áp xe vú. Đây là hiện tượng có mặt những ổ viêm sâu bên trong tuyến vú, chủ yếu gây ra bởi liên cầu khuẩn và tụ cầu khuẩn.
Triệu chứng của áp xe vú gồm: Sản phụ bị sốt cao, rét run; vùng vú bị sưng, nóng, đỏ, đau, khám thấy có các nhân mềm, có ổ chứa dịch; hạch nách ấn đau, sữa lẫn mủ màu vàng; áp dụng những biện pháp siêu âm, xét nghiệm cho kết quả có vi khuẩn,…
Lưu ý khi điều trị tình trạng áp xe vú:
- Sản phụ nên nghỉ ngơi nhiều hơn và không cho trẻ bú ở bên vú bị áp xe để ngăn cản bé bị nhiễm khuẩn;
- Người mẹ nên ăn món ăn mềm, dễ tiêu hóa nhưng vẫn chắc chắn dinh dưỡng để sớm phục hồi sức khỏe;
- Massage vú nhẹ nhàng, chườm nóng và vắt bỏ sữa để làm thông tuyến sữa;
- Sử dụng thuốc kháng sinh, kháng viêm, giảm đau theo chỉ định của bác sĩ. Nếu uống thuốc không đỡ, bên vú bị áp xe thực sự có thể được trích rạch để loại trừ mủ (chỉ thực hiện với vùng áp xe nông). Sau khi tháo mủ sẽ đặt ống dẫn lưu bơm rửa ổ dịch bằng dung dịch sát khuẩn và sử dụng thuốc kháng sinh toàn thân.
Trầm cảm
Trầm cảm sau sinh rất dễ diễn ra, nó là kết quả của các suy nghĩ tiêu cực, mệt mỏi, rối loạn xúc cảm, buồn bã với nhiều vấn đề của cuộc sống thường ngày.
Đây là một bệnh lý không thể xem thường bởi ở mức độ nặng nhất nếu như không được can thiệp nó sẽ không tự khỏi được và sản phụ thực sự có thể tự tử vì những áp lực đang phải trải qua.
Vậy triệu chứng nhận biết biến chứng bệnh hậu sản sau sinh là gì khi sản phụ bị trầm cảm? Hầu như các người bị trầm cảm sau sinh sẽ:
+ Suy nhược cơ thể: do bị rơi vào trạng thái gian khổ, vô vọng, có cảm giác bị bỏ rơi,… Trong suốt nhiều thời gian nên cơ thể của phụ nữ sau sinh bị mỏi mệt triền miên và rơi vào tình trạng suy nhược.
+ Đau và lo lắng mà không rõ nguyên nhân: sau khi sinh, không ít phụ nữ cảm thấy phải trải qua rất nhiều mối lo về kinh tế, con cái, gia đình, bản thân,… Và thấy bị đau dữ dội ở nhiều vùng của cơ thể như ngực, lưng, đầu, cổ,… Mà không rõ nguyên do.
+ Hoảng hốt: do bị trầm cảm sau sinh nên nhiều sản phụ nhận thấy hoảng hốt trước các điều vướng phải hàng ngày và họ rất khó bình tĩnh lại.
+ Có cảm thấy ám ảnh: những người bị trầm cảm sau sinh thường nhận thấy bị ám ảnh với một hành động, một việc nào đó và đi kèm với nó là cảm thấy tội lỗi không có căn nguyên.
Biện pháp phòng ngừa biến chứng hậu sản
Quan tâm sức khỏe
Đối với các mẹ, quá trình chăm sóc sau sinh đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe về sau. Theo những người có chuyên môn, mẹ được chăm lo cẩn thận sẽ mau hồi phục và tránh được những biến chứng hậu sản nguy hiểm.
Sau khi sinh mẹ cần được theo dõi sức khỏe liên tục trong vòng 3 ngày. Trong khoảng thời gian ấy, mẹ cần:
- Theo dõi huyết áp
- Chú ý dấu hiệu của sốc, choáng, sự co của tử cung
- Theo dõi màu, số lượng, mùi của sản dịch
- Chú ý thể chất và tinh thần để kịp thời phát hiện các tình trạng băng huyết, sản dịch, sót nhau thai, nhiễm khuẩn hậu sản…
- Sản phụ nên vận động và đi lại ngay khi có thể và
- Theo dõi lượng nước tiểu, số lần đại tiện để ngăn cản liệt ruột và bàng quang.
- Sản phụ sau sinh còn cần phải giữ ấm cơ thể, không để cơ thể nhiễm lạnh, không dùng quạt trực tiếp. Đặc biệt cần nằm trong phòng kín không có gió lùa, không ra ngoài khi trời gió lạnh, không sử dụng nước lạnh.
- Vệ sinh vùng kín đóng vai trò quan trọng để hạn chế các hậu quả hậu sản sau sinh. Phụ nữ cần mặc quần áo rộng rãi để sản dịch nhanh thoát ra ngoài, thay quần áo lót thường xuyên và vệ sinh vùng kín sạch sẽ nhằm tránh viêm nhiễm.
- Mẹ vừa mới trải qua một cuộc chuyển dạ nên cần phải có một cơ chế ăn uống khoa học, đầy đủ dinh dưỡng, giúp mau hồi phục sức khỏe và có đủ sữa cho con bú.
Chăm lo tinh thần
Ngủ đủ giấc cho bà mẹ là điều hết sức quan trọng. Các người thân trong gia đình cần hỗ trợ quan tâm bé để cho mẹ ngủ. Trung bình mỗi ngày, mẹ ngủ khoảng 8 – 9 tiếng.
Thời điểm ngủ, cơ thể người phụ nữ sẽ lấy lại sức khỏe, năng lượng và giúp sự tiết sữa tốt. Đồng thời giúp người mẹ có tinh thần thoải mái, tránh được căng thẳng, trầm cảm sau sinh.
Không chỉ có vậy, trách nhiệm và sự quan tâm của người thân trong gia đình, đặc biệt là người chồng đối với người vợ sau khi sinh là rất cần thiết. Việc cần thực hiện thời điểm bấy giờ là sự thấu hiểu, sẻ chia những lo lắng, băn khoăn với vợ, chăm con và giúp đỡ việc nhà để vợ có thời gian nghỉ ngơi. Bản thân người mẹ sau sinh nên gặp gỡ, tâm sự với bạn bè để giải tỏa tâm lý, tích cực lạc quan hơn.
Lời kết
Với các mẹ sau sinh, việc phục hồi sức khỏe trong giai đoạn này là vấn đề vô cùng quan trọng. Mẹ càng sớm phục hồi sức khỏe càng hạn chế tối đa các bệnh hậu sản sau sinh xuất hiện. Hy vọng với các tổng hợp về những chứng bệnh hậu sản, triệu chứng và cách phòng ngừa, khắc phục sẽ phần nào giúp ích cho mẹ và người thân.
Kha My – Tổng hợp & chỉnh sửa
Tham khảo (tamanhhospital.vn, www.vinmec.com, hongngochospital.vn, medlatec.vn)